Witamina D jest jednym z najważniejszych składników, które powinniśmy dostarczać do organizmu, gdyż wpływa na nasze zdrowie w wielu różnych ważnych aspektach.
Witamina D właściwości
Witamina D pełni szereg ważnych funkcji w organizmie:
- jest ona niezbędna do prawidłowego działania układu odpornościowego
- pełni kluczową rolę w utrzymaniu zdrowych mięśni i kości
- ma właściwości przeciwzapalne, zmniejsza ryzyko zachorowania na wiele chorób m. in. nowotworów, cukrzycy, stwardnienia rozsianego, Alzheimera
- wpływa na prawidłowe funkcjonowanie skóry
- pozytywnie oddziaływuje na psychikę człowieka
Niedobór witaminy D
W Polsce nawet 70-90% osób może mieć niedobór witaminy D. Do objawów niedoboru należą:
- pogorszony nastrój. Witamina D bierze udział w wielu procesach biochemicznych, które prowadzą do produkcji serotoniny. Serotonina to neuroprzekaźnik, który reguluje nasz nastrój
- wypadanie włosów
- słabsza pamięć i koncentracja, zaburzenia funkcji poznawczych
- nawracające infekcje, obniżona odporność
- problemy ze snem i bezsenność
- bóle kości i mięśni
- nasilony przebieg astmy
- uczucie przewlekłego zmęczenia
- powracające zawroty głowy
- choroby sercowo-naczyniowe
- nasilone powikłania cukrzycy
- zaburzenia erekcji
Przyczyny niedoboru witaminy D
Początkowy niedobór witaminy D może nie dawać żadnych objawów. Najważniejszym źródłem witaminy D nie jest w cale dieta, ale przebywanie na słońcu. Pod wpływem promieni słonecznych najpierw w skórze, a potem w wątrobie i nerkach dokonuje się produkcja witaminy D. Gdy zabraknie słońca, to zabraknie również witaminy D. Żeby produkcja witaminy D była skuteczna, muszą być spełnione następujące warunki: słońce nie może być schowane za chmurami, powinniśmy przebywać na dworze w godzinach między 10 a 15. Są to standardowe godziny pracy, dlatego część osób może w ogóle na tym nie skorzystać. Należy przebywać na słońcu przynajmniej 15 minut, przy odkrytej powierzchni ciała na poziomie 18% czyli np. odkryte przedramiona i podudzia. Stosowanie filtrów przeciwsłonecznych znacznie osłabia produkcję tej witaminy. Zanieczyszczone powietrze również nie służy temu, by do organizmu dostarczyć odpowiednią ilość promieni słonecznych. Jeżeli nie spełniamy powyższych warunków i nie suplementujemy witaminy D, należy koniecznie zbadać jej poziom, gdyż możemy mieć jej niedobór. Suplementacja witaminy D jest szczególnie ważna w okresie jesienno-zimowym, gdy w Polsce brakuje słońca i jesteśmy bardzo narażeni na jej deficyt. Im jesteśmy starsi, tym zdolność do produkcji witaminy D pod wpływem promieni słonecznych ulega drastycznemu obniżeniu. U osób w wieku podeszłym produkcja ta może być obniżona nawet o 70%. Dlatego osoby powyżej 60 roku życia są silnie narażone na niedobór witaminy D. Nadwaga i otyłość również może zwiększać niedobór witaminy D, gdyż witamina D jest magazynowana w tkance tłuszczowej i nie może być łatwo z niej uwolniona. Osoby z zaburzeniami wchłaniania składników odżywczych, osoby z chorobami wątroby i nerek, osoby stosujące niektóre leki również mogą mieć niedobór witaminy D.
Nadmiar witaminy D
Nie możemy przedawkować witaminy D dostarczając ją naturalnie wraz ze słońcem oraz poprzez dietę. Możemy to zrobić tylko przez niewłaściwą, nadmierną suplementację. Mówiąc o przedawkowaniu witaminy D mamy na uwadze występujące w suplementach jej dwie formy D2 i D3. Bezpieczny poziom witaminy D dla organizmu dorosłego człowieka to 50ng/ml. Kiedy stężenie witaminy D sięga powyżej górnej granicy - 60ng/ml, mówimy o hiperwitaminozie, a jej skutki są niebezpieczne dla ludzkiego zdrowia. Do zatrucia organizmu witaminą D dochodzi wówczas, gdy stężenie jej aktywnej formy wynosi powyżej 100ng/ml. Tylko w niewielkiej ilości nadmiar D wydalany jest z organizmu. Za to gromadzi się w wątrobie, nerkach, mózgu, skórze, sercu, płucach i powoduje zwapnienie tych narządów.
Jakie są objawy przedawkowania witaminy D?
- nudności
- bóle głowy
- biegunka bądź zaparcia
- zapalenie skóry
- metaliczny posmak w ustach
- wzmożona potliwość
- rozdrażnienie
- wzmożone pragnienie
- mętny mocz
- zaburzenia czynności serca
- niewydolność nerek
Witamina D3, a dieta
Witaminę D możemy dostarczyć wraz z dietą. Najlepsze źródła witaminy D3 to ryby, m.in. węgorz, sardynki, dziki łosoś, makrela, tuńczyk, ale także masło, żółty ser, żółtko jaja oraz tran. Jest ona rozpuszczalna w tłuszczach, dlatego jej wchłanianie zwiększa się pod wpływem tłuszczu obecnego w pożywieniu. Z dietą możemy dostarczyć maksymalnie do 20% zapotrzebowania na witaminę D. Głównym jej żródłem jest synteza skórna przy ekspozycji na promienie słoneczne.
Witamina D jaka najlepsza?
Według badań największą przyswajalność mają suplementy diety zawierające witaminę D3 wyizolowaną z lanoliny – cholekalcyferol. Jest to forma o 87% lepiej wchłaniana przez organizm ludzki niż inne postaci. W sklepie Od Natury znajdziemy tą witaminę w formie kropli tj. Dr Jacob’s D3 forte oraz Dr Jacob’s D3K2. Stosując 6 kropli witaminy D3 dostarczymy już 5000 jednostek tej witaminy. Mamy też witaminę D3 w formie kapsułek np. Singularis D35000 forte oraz Singularis Witamina K2 MK-7 + Witamina D3 oraz Planeta Zdrowe D3K2 w tabletkach. Dla małych dzieci polecamy Calivita D3 Drops oraz Colfarm Witamilki witamina D3. Znajdziemy też witaminę D3 w formie liposomalnej VITA-D-LIP 1000 IU oraz 4000IU, która dzięki otoczce lipidowej bardzo dobrze się wchłania. Witamina D3 często występuje w połączeniu z witaminą K2. Witamina D wpływa na zwiększenie przyswajania wapnia z przewodu pokarmowego, a witamina K2 kieruje go do tkanki kostnej, zapobiegając wapnieniu naczyń krwionośnych i wzmacniając strukturę kości. Aby dostosować odpowiednią dawkę witaminy D, należy wykonać badanie, które pozwoli oszacować jej poziom w organizmie.
Witamina D zatem jest związkiem niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wpływa ona nie tylko na kości, ale pełni przede wszystkim ważną rolę w funkcjonowaniu układu odpornościowego. Prawidłowy poziom witaminy D zmniejsza podatność na infekcję, a jeżeli do niej dojdzie – łagodzi jej przebieg. Witamina D wpływa na wiele procesów, jakie zachodzą w trakcie naszego życia. Wielu z nas nie wie o tym, że zapobiega ona rozwojowi cukrzycy, chorób układu krążenia czy też wielu nowotworów. Bardzo ważne jest by nie doprowadzić do jej niedoboru i właściwie ją suplementować zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym, gdy mamy niewystarczająca ilość słońca.