Ocet jabłkowy znany był już w starożytności. Choć współcześnie najczęściej kupujemy gotowy ocet w sklepie, równie łatwo zrobić go samodzielnie. Jednak aby ocet z jabłek naprawdę miał prozdrowotne właściwości, potrzebne są jabłka z ekologicznej uprawy, a nie zawsze mamy do nich dostęp. Kolejna kwestia to czas: ocet jabłkowy jest gotowy do spożycia po około miesiącu od nastawienia. Jeśli potrzebny nam jest tu i teraz, sięgnijmy po gotowy produkt z odpowiednim certyfikatem.
Ocet jabłkowy powstaje z fermentacji jabłek, która dokonuje się za sprawą bakterii z rodzaju Acetobacter. Ma żółto-brązową barwę i jest lekko mętny. Jego szerokie zastosowanie w kuchni i medycynie było znane już 5 tysięcy lat p.n.e. Lecznicze działanie octu jabłkowego doceniano w wielu starożytnych kulturach – egipskiej, babilońskiej, chińskiej, greckiej i rzymskiej. Zachwalał go Hipokrates, jako specyfik doskonały na kaszel i przeziębienie – zwłaszcza ocet z miodem.
W occie jabłkowym znajdziemy m.in. takie dobroczynne składniki jak:
- potas
- magnez
- wapń
- żelazo
- sód
- fosfor
- witaminy z grupy B (B1, B2, B3, B5, B6, B7 czyli biotyna, B9 czyli kwas foliowy)
- witamina C
- kwas octowy
- kwas kawowy
- kwas chlorogenowy
Właściwości lecznicze octu jabłkowego
Tej niezwykłej substancji przypisuje się właściwości antybakteryjne, przeciwzapalne, immunostymulacyjne. Obniża poziom “złego” cholesterolu (LDL) i trójglicerydów, czyli przyczynia się do zmniejszenia ryzyka miażdżycy. Jest polecany w diecie osób ze stanem przedcukrzycowym, cukrzycą, insulinoopornością i z wszelkimi zaburzeniami gospodarki węglowodanowej. To zasługa kwasu octowego oraz kwasu chlorogenowego. Jako że reguluje poziom glukozy we krwi i zmniejsza wydzielanie insuliny, wspomaga redukcję masy ciała.
Jeśli ocet jabłkowy pijemy – powinna być to wersja rozcieńczona. Najlepiej łyżkę lub 2 łyżki stołowe rozcieńczać w szklance wody i wypijać na czczo lub do posiłku 1-2 razy dziennie. Nierozcieńczony ocet jabłkowy może nie tylko uszkodzić szkliwo zębów, ale i poparzyć śluzówkę jamy ustnej i żołądka. Szklanka wody z rozcieńczoną weń łyżką octu jabłkowego wypita przed posiłkiem łagodzi zgagę i refluks oraz stymuluje wydzielanie enzymów trawiennych i pomaga w niestrawności. Pita na czczo – zapobiega zaparciom.
Woda z octem jabłkowym to także doskonała metoda na halitozę, czyli utrzymujący się nieprzyjemny zapach z ust. Wystarczy po posiłku wypić szklankę wody z łyżką octu i miodu. Ocet jabłkowy można stosować także jako składnik płukanki na ból gardła. Należy użyć 1/3 szklanki octu, uzupełnić wodą i płukać gardło kilka razy dziennie. Ta sama płukanka pomoże przy stanach zapalnych, pleśniawkach, nadżerkach.
Ocet jabłkowy w pielęgnacji ciała
Rozcieńczony ocet jabłkowy skutecznie leczy zakażenia grzybicze, np.grzybice paznokci, brodawki czy pomaga zwalczać wszy. Woda z octem jabłkowym (1 łyżka octu jabłkowego wymieszana ze szklanką wody) to doskonała płukanka do włosów – nadaje im połysk i miękkość. Dzięki swoim właściwościom przeciwbakteryjnym, rozcieńczony ocet jabłkowy może służyć jako naturalny dezodorant – wystarczy odrobinę wetrzeć w skórę – i tonik do twarzy.
Jeśli mamy cerę suchą, warto przygotować maseczkę: 2 łyżeczki miodu wymieszaj z łyżeczką octu jabłkowego. Nałóż na twarz na 20 minut (nie stosować przy cerze naczynkowej). Jeśli tłustą: łyżeczkę glinki zielonej wymieszaj z 2 łyżeczkami octu jabłkowego. Aby poprawić konsystencję możesz dodać trochę wody. Nakładaj na oczyszczoną twarz, po 10 minutach zmyj wodą.
Jeśli chcemy spłycić zmarszczki mimiczne, warto wymieszać 5 łyżek octu z 1/2 litra zimnej wody mineralnej. Teraz trzeba nasączyć roztworem kawałek gazy lub wacik kosmetyczny i położyć w miejscu zmarszczek. Po 10 min. zdjąć kompres i opłukać skórę chłodną wodą. Takie okłady można stosować codziennie wieczorem.
Moczenie stóp w wodzie z octem jabłkowym przyniesie wyraźną ulgę osobom o zmęczonych i opuchniętych nogach. Octu jabłkowego możemy dolać do kąpieli. Kąpiel wygładzająca wymaga użycia szklanki octu, szklanki tłustego mleka i połowy szklanki oliwy z oliwek na wannę wody. Kąpiel ujędrniająca – dwóch szklanek octu i szklanki kawy (zaparzonej z dwóch łyżeczek).
Ocet jabłkowy w kuchni
I na koniec wracamy do miejsca, z którym ocet jabłkowy kojarzy nam się najczęściej – do kuchni. Najzdrowszy i najsmaczniejszy jest ocet tłoczony ze świeżych jabłek (często do jego wyrobu używa się jabłkowych odpadów: skórek czy gniazd nasiennych), niepasteryzowany i niefiltrowany. W takiej postaci doskonale sprawdza się jako składnik sosów sałatkowych, past kanapkowych, zalew i marynat (zmiękcza mięso, podbija smak ryby) a także jako dodatek do zup czy koktajli.
Ocet jabłkowy przyda się, kiedy chcemy zrobić jajko w koszulce (jajko po benedyktyńsku). Gotujemy ok. litra wody z łyżką octu jabłkowego. Kiedy zacznie wrzeć, mieszamy energicznie łyżką, by pośrodku powstał wir i w ten wir wybijamy ostrożnie jajko. Czekamy ok. 40 sekund aż białko się zetnie, a żółtko pozostanie płynne i wyjmujemy łyżką cedzakową.
