Witamina C, czyli kwas askorbinowy jest najpopularniejszą z witamin. Wiele osób kojarzy ją jako substancję, po którą sięgamy w pierwszych objawach kataru i przeziębienia. Nasze ciało nie jest w stanie samodzielnie wytworzyć tej drogocennej substancji, dlatego musi być ona dostarczana za pomocą pokarmu lub suplementów diety. Niestety mało kto zdaje sobie sprawę z jej pozostałych, prozdrowotnych właściwości. A jest ich wiele.
Jaką dawkę witaminy C przyjmować?
Zapotrzebowanie na witaminę C jest zróżnicowane i zależne od wielu czynników, takich jak wiek, płeć i stan fizjologiczny. Jednak i tak dzienne minimalne zapotrzebowanie na kwas askorbinowy jest największe spośród wszystkich witamin. U dorosłego człowieka wynosi ona 1mg/1kg masy ciała, a u niemowląt i dzieci wynosi 2 mg/1kg masy ciała. U kobiet ciężarnych oraz podczas karmienia piersią wzrasta do 1,5mg/1kg masy ciała.
Aby witamina C była skuteczna to jej dzienne zapotrzebowanie powinno wynosić przeciętnie od 500 do 1000 mg.
Witamina C – na co pomaga?
- Pomaga zapobiegać przeziębieniom i grypie wzmacniając układ odpornościowy;
- Chroni komórki przed stresem oksydacyjnym i organizm podczas stresu;
- Jej stosowanie jest bezpieczne;
- Działa przeciwzapalnie;
- Wpływa na utrzymanie dobrego nastroju;
- Wpływa na zdrowie skóry i kości;
- Witamina C jest jednym z najskuteczniejszych przeciwutleniaczy we krwi, dzięki swojej rozpuszczalności w wodzie i wychwytywaniu szerokiego spektrum rodnikowych form tlenu;
- Pomocna przy całej gamie problemów zdrowotnych, takich jak wysokie ciśnienie krwi, udar, nowotwory, miażdżyca, stany zapalne i otyłość.
Witamina C – wpływ na mitochondria
Witamina C chroni błonę mitochondrialną i DNA przed uszkodzeniem.
Witamina C może pomagać zachować dobry nastrój
Kolejną zaletą witaminy C jest to, że zwiększa uwalnianie oksytocyny.
Długotrwałe niedobory witaminy C wiążą się z nerwowością i niestabilnością emocjonalną. Po leczeniu witaminą C zmalały zaburzenia nastroju u pacjentów hospitalizowanych o 35% w porównaniu do stanu wyjściowego.
Witamina C może łagodzić depresję
Udowodniono, że witamina C może zmniejszyć nasilenie zaburzeń depresyjnych u dzieci i dorosłych, a także poprawić nastrój osób zdrowych.
Witamina C może przyczyniać się do spadku zmęczenia
Duże dawki witaminy C podawanej dożylnie były w stanie zmniejszyć zmęczenie u grupy osób pracujących w biurze.
Witamina C może wspierać zdolności kognitywne u osób w podeszłym wieku
Zwiększenie spożycia witaminy C może poprawiać funkcje poznawcze u osób starszych.
Natomiast w jednym z badań suplementacja witaminą C zmniejszyła ryzyko wystąpienia choroby Alzheimera.
Witamina C a układ krwionośny
Kolejną zaletą witaminy C jest fakt, że jest korzystna dla prawidłowego przepływu krwi, a w odpowiednio wysokiej dawce może zapobiegać uszkadzaniu naczyń przez reaktywne formy tlenu (ROS).
Witamina C pomaga zapobiegać dysfunkcjom naczyń krwionośnych. Ponadto witamina C odgrywa pozytywną rolę w odwracaniu wczesnych etapów miażdżycy tętnic.
Witamina C może normować ciśnienie krwi
Witamina C znacząco obniża skurczowe i rozkurczowe ciśnienie krwi u pacjentów z łagodnym lub umiarkowanie wysokim ciśnieniem krwi.
Witamina C w walce z rakiem
Odpowiednia dawka witaminy C jest bardziej toksyczna dla komórek nowotworowych niż dla zdrowych komórek. Witamina C przyczynia się do indukowania apoptozy różnych typów komórek nowotworowych, np. trzustki i białaczki.
Wysoka zawartość witaminy C w diecie zmniejsza ryzyko raka żołądka. [24]
Z kolei wyższe spożycie witaminy C wśród kobiet w wieku powyżej 65 lat przed rozpoznaniem raka piersi zwiększyło ich szanse na przeżycie.
Witamina C zmniejsza ból i toksyczność niektórych leków przeciwnowotworowych poprzez redukcję stresu oksydacyjnego.
Witamina C podana dożylnie łagodzi szereg objawów związanych z rakiem i chemioterapią, takich jak zmęczenie, bezsenność, utrata apetytu, nudności i ból.
Witamina C może zwiększać odporność
Zwiększa aktywność białych krwinek i zmniejsza replikację wirusów.
Skraca czas trwania i zmniejsza nasilenie przeziębienia i jego symptomów.
Zmniejsza częstość występowania zapalenia płuc.
Witamina C może redukować stany zapalne
Kolejnymi zaletami witaminy C w stanach zapalnych są:
- Zmniejsza poziomu cytokin prozapalnych, redukując stany zapalne.
- Zmniejsza stres oksydacyjny i reakcję zapalną w chorobach zapalnych jelit (IBD), (zmniejszone aktywności MPO i aldehydu malonowego – MDA).
Może łagodzić stany zapalne u pacjentów z otyłością, cukrzycą lub wysokim ciśnieniem krwi
Witamina C może być korzystna podczas ćwiczeń i regeneracji
Witamina C zmniejsza poziom wolnych rodników generowanych podczas ćwiczeń i łagodzi stres oksydacyjny.
Witamina C zapobiega wynikającym z wysiłku wysiłkiem uszkodzeniom mięśni, zaburzeniom odporności i zmęczeniu.
Witamina C może być pomocna w redukcji masy ciała
Przyjmowanie witaminy C zmniejszyło częstość występowania otyłości oraz z zapobiegało przyrostowi masy ciała
w 3-letnim badaniu kontrolnym wśród dorosłych.
Osoby z odpowiednim poziomem witaminy C spalają o 30% więcej tkanki tłuszczowej podczas umiarkowanych ćwiczeń w porównaniu do osób z niskim poziomem witaminy C.
Witamina C w cukrzycy
Może być korzystna dla pacjentów z cukrzycą typu 2, ponieważ wpływa na obniżenie poziomu glukozy we krwi i lipidów. Podawanie witaminy C poprawia metabolizm glukozy.
Witamina C uczestniczy w produkcji kolagenu
Końcowe etapy produkcji kolagenu zależą od obecności witaminy C (witamina C działa jako donor elektronów
w hydroksylacji prokolagenu, reszty prolilowej i lizylowej).
Witamina C stabilizuje kolagen, który ma kluczowe znaczenie dla ukształtowania struktury tkanki łącznej skóry, kości, chrząstek, ścięgien, więzadeł i naczyń krwionośnych.
Z czym nie łączyć witaminy C?
Stosując preparaty zawierające witaminę C, pamiętajmy o możliwości reakcji tej witaminy z innymi lekami. Kwas acetylosalicylowy zmniejsza wchłanianie kwasu askorbinowego. Zażywanie witaminy C z przeciwbakteryjnymi sulfonamidami grozi wytrącaniem się kryształów tych związków w nerkach. Istnieją doniesienia, że doustne środki antykoncepcyjne również mogą zmniejszać poziom kwasu askorbinowego, a ten z kolei może zwiększać stężenie hormonów w organizmie, nasilając tym samym ich działania niepożądane. Dotyczy to prawdopodobnie wysokich dawek witaminy C, dlatego kobiety stosujące terapię hormonalną nie powinny przyjmować jej w dawkach wyższych niż 1000 mg dziennie.
Czy witaminę C można przedawkować?
Jest to bardzo trudna sprawa, ponieważ nadmiar przyjmowanej z pożywieniem witaminy jest wydalany z naszego organizmu wraz z moczem. Jeśli jednak tak się stanie, że przedawkujemy, a dojść do tego może, jeśli przez dłuższy czas będziemy przyjmować więcej niż 1 g tego kwasu w postaci suplementów, to będziemy bardziej narażeni na powstawanie kamieni nerkowych.
Czym jest witamina C liposomalna?
Liposomy są to nośniki, struktury pęcherzyka wody lub roztworu wodnego otoczone podwójną warstwą fosfolipidów ( część hydrofilowa skierowana na zewnątrz i do środka liposomów). Dzięki takiej budowie, podobnej do błon biologicznych, liposomy, są wykorzystywane w przemyśle kosmetycznym i farmaceutycznym jako nośniki leków a teraz także suplementów diety. Na rynku nowością są suplementy diety z witaminą C. Badania wykazały większą biodostępność witaminy C po podaniu doustnym w formie liposomów w porównaniu do zwykłego kwasu askorbinowego.
Witamina C — gdzie występuje?
Przyjmowanie witaminy C powinno odbywać się poprzez zbilansowaną i zróżnicowaną dietę. Substancja pochodząca z pożywienia charakteryzuje się wysoką przyswajalnością, dzięki czemu nie musimy martwić się o jej działanie. Skąd brać witaminę C?
- owoce dzikiej róży
- czarne porzeczki
- kiwi
- truskawki
- porzeczki czerwone
- kapusta kiszona
- czerwona papryka
- brokuły
Należy jednak pamiętać, iż warzywa oraz owoce tracą wiele właściwości poprzez obróbkę termiczną. By zatrzymać jak najwięcej witamin i minerałów w produkcie, warto skorzystać np. z gotowania na parze.
Witamina C - Naturalna, syntetyczna czy liposomalna?
- Naturalna witamina C jest pozyskiwana z roślin, a najwartościowszym jej źródłem jest egzotyczna acerola, która zawiera jej znacznie więcej niż cytrusy! Wartymi uwagi produktami z naturalną witaminą C są m.in. Singularis Acerola.
- Syntetyczna witamina C to ta najczęściej występująca w suplementach. Można przyjmować kwas L-askorbinowy w formie proszku (Formeds C-1000). Niekiedy takzę syntetyczna witamina C jest dodatkowo wzbogacana kompleksami bioflawonoidów lub innymi składnikami tak jak między innymi Calivita C1000 czy Now C1000.
- Liposomalna witamina C staje się coraz popularniejsza. Tę postać witaminy można znaleźć m.in. w takich produktach jak: Witamina C liposomalna marki Ascolip czy Biolife C1000.
