Drugi trymestr ciąży rozpoczyna się od 14 tygodnia i trwa do końca 27 tygodnia ciąży. Na ten czas przypada niezwykle intensywny rozwój dziecka.
Zmiany w ciele mamy
Zazwyczaj w tym okresie przyszła mama czuje się dobrze, jest pełna energii i poprawia się jej wygląd. Zaczynają też ustępować nieprzyjemne dolegliwości znane doskonale z pierwszego trymestru: nudności, wymioty i brak apetytu. Niektórym kobietom mdłości o mniejszym lub większym nasileniu towarzyszą aż do rozwiązania. Przyszłe mamy odczuwają większy komfort psychiczny, gdyż znają już wynik pierwszego badania USG ciąży, znacząco spada też ryzyko poronienia, a wraz z nim maleje poziom stresu. Czas pomiędzy 14 a 27 tygodniem ciąży przynosi ze sobą także zmiany w wyglądzie przyszłej mamy: wyraźnie zaokrągla się jej brzuch, powiększają się piersi i pogłębia się lordoza lędźwiowa.
Dieta
Dieta w ciąży powinna bazować na nieprzetworzonych, zdrowych produktach ze wszystkich grup żywności:
- węglowodanach, najlepiej złożonych, np. grube kasze, ryż brązowy i dziki, makaron razowy, ciemne pieczywo, płatki zbożowe, otręby;
- pełnowartościowym białku, np. chude mięso, ryby, nabiał (poza produktami z surowego mleka), jaja, rośliny strączkowe, chude wędliny;
- zdrowych tłuszczach, np.: oliwa z oliwek, olej rzepakowy, tłuste ryby, awokado, orzechy i pestki, masło
- warzywach i owocach, najlepiej sezonowych - są najbardziej odżywcze, mają najwięcej witamin, minerałów i przeciwutleniaczy. W miarę możliwości jedz je na surowo lub po krótkiej obróbce termicznej – wiele cennych substancji jest wrażliwych na działanie wysokiej temperatury i rozdrabnianie.
Suplementacja
Zapotrzebowanie na witaminy i minerały wzrasta w drugim trymestrze. Dotyczy to przede wszystkim witaminy C, witamin z grupy B oraz witamin A i D. Dlatego od początku tego trymestru aż do końca ciąży należy zjadać codziennie ok 500g warzyw i 400g owoców. W dalszym ciągu należy przyjmować kwas foliowy w dziennej dawce 0,4 mg do końca drugiego semestru. Polecamy kwas foliowy firmy Bellmeda, Colfarm oraz Formeds. Kwas foliowy poprawia wchłanianie żelaza i zmniejsza ryzyko nadciśnienia indukowanego ciążą. Cały czas ważne są też kwasy Omega 3, dlatego należy spożywać ryby dwa razy w tygodniu oraz suplementować np. Olej Zinzino, Now Omega 369 lub Singularis Tran z sardeli peruwiańskich. Od początku drugiego trymestru warto rozpocząć suplementację witaminą D3. Udowodniono jej bardzo dobry wpływ na rozwój ciąży, a wyniki niektórych badań wskazują, że niedobór witaminy D3 występuje u 100 proc. kobiet i noworodków w Polsce! Polecamy witaminę D3 2000 Dr Jacobsa w kroplach oraz Singularis D 5000 forte.
Aktywność fizyczna i styl życia
W drugim trymestrze ciąży przyszła mama czuje się dobrze, jest pełna energii i poprawia się jej wygląd. Dobrą formą aktywności są: spacery, marsz, pływanie, joga, pilates, ćwiczenia wzmacniające mięśnie, jazda na rowerku stacjonarnym, aqua aerobik czy nordic walking. Ciekawą formą ruchu są też zorganizowane zajęcia fitness dostosowane do potrzeb przyszłych mam. Można również ćwiczyć w domu i wybrać treningi online. Wykonując ćwiczenia w ciąży należy zwracać szczególną uwagę na bezpieczeństwo i nie forsować się zbyt mocno. Ze względu na spore ryzyko urazu, sportami zakazanymi przyszłym mamom są m.in.: jazda na nartach, łyżwach i rolkach, jazda konna, nurkowanie, tenis, sporty i sztuki walki, sporty ekstremalne i zespołowe, intensywny trening z obciążeniem oraz aktywności z podskokami. Należy unikać też pozycji odwróconych np. w jodze lub w trakcie stretchingu, zwłaszcza jeśli kobieta nie wykonywała ich przed ciążą.
Rozwój dziecka w drugim trymestrze – najważniejsze wydarzenia:
- 14. tydzień ciąży – płód waży 35 g, jego proporcje przypominają już noworodka;
- 15. tydzień ciąży – płód wykonuje dużo ruchów – robi salta, macha kończynami i palcami, ćwiczy także odruchy, takie jak ssanie czy też przełykanie;
- 16. tydzień ciąży – płód ćwiczy mięśnie odpowiadające za oddychanie, potrafi także oddawać mocz;
- 17. tydzień ciąży – zaczyna się wykształcać tkanka tłuszczowa, płód ma już także bardzo dobrze rozwinięty zmysł dotyku;
- 18. tydzień ciąży – płód waży już 200g, jego narządy zaczynają się specjalizować. W tym czasie tworzy się pierwsza dziecięca kupka, czyli smółka;
- 19. tydzień ciąży – płód reaguje na bodźce, na jego paluszkach pojawiają się paznokcie;
- 20. tydzień ciąży – niektóre mamy mogą już odczuć kopnięcia swojego dziecka;
- 21. tydzień ciąży – płód waży już 400 g, wykonuje dużo silnych ruchów, a także przyjmuje pierwsze posiłki;
- 22. tydzień ciąży – płód ma już rozwiniętą twarz, jego organizm zaczyna produkować białe krwinki;
- 23. tydzień ciąży – płód intensywnie ćwiczy ruchy niezbędne do życia poza łonem matki;
- 24. tydzień ciąży – płód waży już 600g, jego ruchy są niemal akrobatyczne, dochodzi do intensywnego rozwoju płuc;
- 25. tydzień ciąży – dalszy rozwój płuc, początek kształtowania się kręgów w kręgosłupie;
- 26. tydzień ciąży – płód waży nawet 900g, jego skóra przestaje być przezroczysta;
- 27. tydzień ciąży – płód wykonuje wiele aktywnych ruchów, odczuwa także smak wód płodowych, w zależności od tego, co spożywa jego mama.
Rozwijający się zarodek zmienia swoją wagę i wielkość wraz z każdym tygodniem ciąży. Oto porównanie rozwoju dziecka na przykładzie owoców i warzyw:
- 14 tydzień ciąży: 9 cm, 25 g - nektarynka
- 15 tydzień ciąży: 10 cm, 60 g - jabłko
- 16 tydzień ciąży: 11 cm, 90 g - awokado
- 17 tydzień ciąży: 12 cm, 110 g - cebula
- 18 tydzień ciąży: 13 cm, 150 g - papryka
- 19 tydzień ciąży: 14 cm, 200 g - mango
- 20 tydzień ciąży: 16 cm, 310 g - banan
- 21 tydzień ciąży: 18 cm, 350 g - granat
- 22 tydzień ciąży: 19 cm, 450 g - papaja
- 23 tydzień ciąży: 20 cm, 500 g - grejpfrut
- 24 tydzień ciąży: 21 cm, 600 g - melon
- 25 tydzień ciąży: 22 cm, 700 g - cukinia
- 26 tydzień ciąży: 23 cm, 900 g - bakłażan
- 27 tydzień ciąży: 25 cm, 1 kg – kalafior
Badania lekarskie
W drugim trymestrze ciąży należy wykonać badania, które pozwolą potwierdzić prawidłowy rozwój płodu, łożyska i stan zdrowia matki. Należą do nich:
- badania ogólnego moczu;
- badania w kierunku toksoplazmozy, jeśli jego wynik w I trymestrze był ujemny;
- testu obciążenia glukozą, czyli tzw. krzywej cukrowej;
- połówkowego USG ciąży.
Drugi semestr ciąży to wg wielu kobiet najprzyjemniejszy etap ciąży, gdyż znikają im ciążowe dolegliwości tj. poranne mdłości, a brzuch nie jest jeszcze tak duży i nie przeszkadza w codziennych czynnościach czy uprawianiu sportu oraz nie powoduje bólu pleców.