Endometrioza to schorzenie, które dotyka coraz więcej kobiet. Choroba ta może dotyczyć nastolatek, kobiet w wieku rozrodczym oraz okołomenopauzalnym.
Czym jest endometrioza?
Istotą choroby jest występowanie ognisk endometrium (śluzówki macicy) poza miejscem, gdzie powinno się ono znajdować, czyli jamą macicy. Najczęściej występuje ona w jajowodach, jajnikach, otrzewnej wyścielającej jamę brzuszną, rzadziej w pęcherzu moczowym czy jelitach, zdarza się jednak lokalizacja tak odległa jak płuca czy gałka oczna. Endometrium to wyściółka wnętrza macicy, w której zagnieżdża się pęcherzyk ciążowy. Ta tkanka rośnie cyklicznie w pierwszej fazie cyklu miesiączkowego; gdy kobieta nie zajdzie w ciążę, złuszcza się podczas miesiączki i znów odrasta w kolejnym cyklu. Proces sterowany jest grą hormonów kobiecego cyklu. W endometriozie ogniska endometrialne znajdujące się poza jamą macicy reagują na zmiany hormonalne tak samo jak właściwe endometrium - cyklicznie przyrastają i powodują miejscowe mikrokrwawienia. Krwawienie to jednak nie znajduje ujścia, co powoduje gromadzenie się krwi w formie torbieli lub nacieków.
Skąd się bierze ta choroba?
Pochodzenie endometriozy nie jest do końca znane. Niestety nie można jej w żaden sposób uniknąć, zapobiec ani wpłynąć na jej występowanie, prowadząc określony tryb życia
Jakie się jej objawy?
- dolegliwości bólowe w czasie współżycia płciowego;
- przewlekłe bóle w obrębie miednicy;
- bóle owulacyjne;
- przewlekłe zmęczenie;
- rzadziej mogą się pojawić plamienia czy krwawienia poza miesiączką lub nadmierne krwawienia miesiączkowe;
- w przypadku postaci pęcherzowej lub jelitowej może pojawić się krwiomocz lub krwawienie z przewodu pokarmowego.
Ból związany z endometriozą może być odczuwany:
- przed, w trakcie lub po menstruacji,
- w trakcie owulacji (jajeczkowania),
- podczas oddawania moczu,
- w trakcie lub po stosunku płciowym.
- Oprócz okolic miednicy, może lokalizować się również w dolnej części pleców.
Ponadto mogą pojawiać się również inne, dodatkowe objawy endometriozy:
- biegunka albo zaparcia (w niektórych przypadkach mogą one występować w określonej fazie cyklu miesięcznego),
- powtarzające się wzdęcia,
- krwawienia z dróg rodnych, nie będące miesiączką,
- uczucie osłabienia.
Czym grozi endometrioza?
Oprócz bólu może przynieść również inne poważne konsekwencje. Jest to choroba wpływająca w znacznym stopniu na płodność kobiety. Narastające z każdym cyklem miejscowe ogniska mogą spowodować nieodwracalne zmiany w narządzie rodnym. Ogniska endometrialne mogą spowodować niedrożność jajowodów oraz zrosty w miednicy mniejszej. Same ogniska zaburzają też proces zapłodnienia i zagnieżdżenia zapłodnionego jaja, wpływając na funkcje immunologiczne.
Leczenie
Leczenie polega przede wszystkim na wprowadzeniu zmian w diecie, stosowaniu naturalnych preparatów hormonalnych, ziołowych (mieszanka ziół na endometriozę, niepokalanek, abuta) i witaminowych (witamina C,D, selen, probiotyki, magnez) oraz na poradach psychologicznych. Program leczenia jest ustalany indywidualnie po zebraniu wszelkich informacji dotyczących historii rodziny pacjentki, przebytych w dzieciństwie chorób, innych problemów zdrowotnych, ale też po analizie diety, trybu życia, relacji w rodzinie i w pracy oraz dokładnej analizie stanu emocjonalnego.
Jednym z elementów leczenia integracyjnego endometriozy to Detox & Rejuvenation mający na celu całościowe zadbanie o ciało, umysł, duszę. Opiera się na tradycyjnej idei okresowego zwrócenia uwagi na harmonizowanie organizmu, by funkcjonował prawidłowo.
Co należy zrobić przed pierwszą konsultacją?
Wykonać wstępne badania diagnostyczne (lub przynieść na konsultację, o ile były robione w ciągu ostatnich 6 miesięcy): morfologia, HbA1c, TSH, FT3, FT4, a – TPO, a – TG, prolaktyna, estradiol – pomiędzy 18 a 21 dniem cyklu, progesteron – pomiędzy 18 a 21 dniem cyklu, testosteron – pomiędzy 18 a 21 dniem cyklu, witamina B12, kwas foliowy, witamina D3 25 (OH), Ca 125, homocysteina
Dieta a endometrioza
Odpowiednia dieta nie wyleczy endometriozy, lecz pomoże zminimalizować występowanie objawów, a nawet zmniejszy ryzyko zachorowania. Prawidłowe odżywianie ma wpływ nastany zapalne, gospodarkę hormonalną, wzmocnienie układu odpornościowego oraz kurczliwość mięśni gładkich.
Przy endometriozie do swojej diety warto wprowadzić:
- produkty bogate w antyoksydanty – pomagają regulować gospodarkę hormonalną, wzmacniają układ immunologiczny, a także mają działania przeciwzapalne. Do codziennego jadłospisu należy włączyć produkty zawierające witaminy E, C oraz β-KAROTEN. Szczególnie bogate w te składniki są owoce i warzywa – najlepiej spożywać je na surowo, ponieważ wtedy posiadają najwięcej właściwości. Witaminę E dodatkowo znajdziemy w nasionach słonecznika, migdałach, olejach roślinnych. Najwięcej Β-karotenu zawiera marchew, a szczególnie świeżo wyciśnięty z niej sok.
- błonnik – wspomaga pracę jelit, odpowiada za prawidłową gospodarkę hormonalną oraz obniża indeks glikemiczny diety. Podstawowymi pokarmami z wysoką zawartością błonnika to produkty pełnoziarniste oraz rośliny strączkowe (m.in. fasola, groch, soczewica). Warto również spożywać: suszone owoce, cytrusy, orzechy, porzeczki, maliny, jabłka, kasze i wiele innych.
- kwasy omega-3 – zmniejsza stany zapalne w organizmie charakterystyczne dla endometriozy, wspomaga układ odpornościowy oraz gojenie się tkanek. Do swojego jadłospisu warto dołączyć tłuste ryby morskie, tj. łosoś, makrela czy śledź. Kwasy omega-3 również można znaleźć w orzechach włoskich, oleju lnianym, nasionach chia lub jajkach.
- produkty fermentowane – korzystnie działają na prawidłowe funkcjonowanie jelit. Kefir, jogurty i kiszona kapusta to produkty, które powinny znaleźć się w diecie kobiety z endometriozą.
- żelazo – kobiety z obfitymi miesiączkami powinny zadbać w swojej diecie o produkty bogate w żelazo, ponieważ podczas menstruacji obniża się jego poziom w organizmie. Warto jeść: brokuły, kapustę, szpinak, jajka, fasolę czy ryż brązowy.
