Cykl miesiączkowy składa się z czterech faz, które związane są z dojrzewaniem pęcherzyka jajnikowego oraz zachodzącymi w organizmie kobiety zmianami hormonalnymi.
I. Faza menstruacja polega na złuszczaniu się nabrzmiałej pod wpływem hormonów błony śluzowej macicy. Płyn, który w tym czasie wydostaje się w tym okresie składa się głównie z krwi i tkanki błony śluzowej. Przyjmuje się, że trakcie miesiączki kobieta traci od 35 do 80 ml krwi, ale również nie jest to regułą. Niektóre kobiety krwawią bardzo mocne, inne bardzo delikatnie. Menstruacji często towarzyszą skurcze w brzuchu, które są bardzo nieprzyjemne, ale także ból pleców.
II. Faza folikularna polega na narastaniu nabłonka błony śluzowej macicy. W jajniku pod wpływem hormonu folikulotropowego, czyli w skrócie FSH dochodzi do wzrostu pęcherzyków Graffa oraz wydzielania estrogenu. Zazwyczaj dojrzewa tylko jeden z pęcherzyków, który w końcu pęka i uwalnia komórkę jajową. Może dojść do sytuacji, kiedy jednocześnie dojrzewają dwa lub więcej pęcherzyków. Jeśli dojdzie wówczas do przedostania się plemników, mamy do czynienia z ciążą mnogą. Podczas tej fazy powstaje charakterystyczny dla tego okresu obfitszy śluz. Ostatni dzień obecności śluzu w pochwie to dzień jajeczkowania.
III. Faza owulacja – polega ona na uwolnieniu komórki jajowej, która jest jeszcze niedojrzała. Trafia do przewodu zwanego jajowodem, gdzie dojrzewa. Jajeczko przebywa w jajowodzie około jednego dnia. Jeżeli nie dojdzie do zapłodnienia, wtedy obumiera. Tej fazie może towarzyszyć ból.
IV. Faza lutealna – w tej fazie pęcherzyk Graafa przekształca się w ciałko żółte, które wydziela hormon zwany progesteronem. Odgrywa on istotną rolę w przygotowaniu błony śluzowej macicy. Jest niezbędny do utrzymania ciąży. Jeśli komórka jajowa nie zostanie zapłodniona dochodzi do zanikania ciałka żółtego. Spadek stężenia progesteronu, ok. 28 dnia cyklu, wywołuje złuszczanie się niepotrzebnej już błony śluzowej, czyli właśnie krwawienie. Jeśli komórka jajowa zostanie zapłodniona, powstanie zygota.”
Wzrost wagi
- Z powodu hormonów często dochodzi do zatrzymania wody w organizmie. Na zatrzymanie wody ma też wpływ zmieniający się poziom innego hormonu, który nazywamy aldosteronem. Wbrew pozorom picie większej ilości wody nie będzie zatrzymywało jej w organizmie, a ją usuwało.
- W czasie okresu kobiety mają mniejsze chęci na podejmowanie aktywności fizycznej. Cały dzień leżałyby na kanapie z pudełkiem lodów i dobrym serialem. Brak aktywności fizycznej i częste podjadanie może faktycznie wpłynąć na liczby na wadze. Warto jest jednak się przełamać i zrobić krótki trening czy też wyjść na długi spacer. Aktywność fizyczna jest lekiem na wszystko!
- Zmiany hormonalne mogą powodować nie tylko zwiększenie apetytu i zatrzymywanie się wody, ale też takie dolegliwości jak wzdęcia i zaparcia. Problemy z wypróżnianiem również mogą wpłynąć na masę ciała, więc nie należy panikować. To tylko treść jelitowa.
- Wzrost masy ciała jest często spowodowany nadmiernym apetytem i braku samokontroli w tym. Słodycze i niezdrowe przekąski są tutaj na celowniku, gdyż ciągnie nas do połączenia węglowodany+tłuszcz. Warto to przeboleć, albo sięgnąć po zdrowe zamienniki.
Dlaczego cykl menstruacyjny może się zatrzymać?
Nie warto od razu panikować, gdyż przez to jeszcze bardziej się stresujemy i wytwarzamy jeszcze więcej kortyzolu.
Do najczęstszych przyczyn braku okresu można zaliczyć:
- Ciążę
- Nadmiar stresu
- Odstawienie tabletek antykoncepcyjnych
- Rygorystyczna dieta – jeżeli kobieta nie dostarcza swojemu organizmowi wystarczającej ilości węglowodanów, białek, tłuszczy oraz mikroelementów, może doprowadzić do zaniku lub nieregularności cykli miesiączkowania. Zbyt mały procent tkanki tłuszczowej negatywnie wpływa na organizm kobiety. Broni się on tym, że okres zanika.
- Nadmiar wysiłku fizycznego – przemęczony organizm często źle funkcjonuje, przez co okres zanika. Organizm musi się bronić.
- Podróże – zmiany stref czasowych nie wpływają korzystnie na funkcjonowanie układu rozrodczego. Zegar biologiczny powinien być unormowany, aby hormony działały tak jak powinny.
- Praca – zbyt stresująca praca może mieć ogromny wpływ na naszą regularność miesiączkowania,
- Leki – niektóre leki wpływają znacząco na organizm i mogą być przyczyną zaniku miesiączki lub jej nieregularnego występowania.
- Chora tarczyca – jeżeli miesiączka zanika, a podejrzewa się problemy z tarczycą, to należy udać się do lekarza
- Menopauza – występuje u kobiet starszych, dojrzałych. Menopauza wiążą się z zanikiem miesiączkowania na stałe, jednak towarzyszą jej również inne dolegliwości bólowe.
Do suplementów diety, które pomagają wyregulować miesiączkę, można zaliczyć: shatavari, abutę czy niepokalanek (castagnus).
PMS
Poza krwawieniem u wielu kobiet występuje coś takiego jak Zespół Napięcia Przedmiesiączkowego PMS. Dane statystyczne podają, że PMS występuje u ok. 40-60% kobiet. To całkiem sporo!
Objawy PMS można podzielić na:
- Fizyczne,
- Psychiczne
Do objawów fizycznych zaliczamy:
- wzdęcia,
- uczucie pełności,
- biegunki oraz zaparcia,
- napięcie i bolesność piersi.
- „zatrzymanie wody” w organizmie,
- opuchnięte ciało,
- obrzęk komórek OUN, co powoduje problemy z bólami głowy.
Zatrzymanie wody w organizmie wiąże się ze wzrostem wagi ciała (zwykle o 2 do 4 kilogramów, ale jest to zależne od danej osoby), lecz na szczęście ustępuje on w pierwszych dniach miesiączki.
Do objawów natury psychicznej zaliczamy:
- napięcie psychiczne,
- ogólne rozdrażnienie i poddenerwowanie,
- zmiany nastroju,
- zachowanie agresywne.