Co to jest chroniczne zmęczenie?
Chroniczne zmęczenie jest to stan długotrwałego uczucia wyczerpania, które utrudnia codzienne funkcjonowanie. Zmęczenie trwa co najmniej pół roku i nie można ustalić jego konkretnej przyczyny. Oprócz przewlekłego zmęczenia powinny pojawić się co najmniej 4 z 8 poniższych objawów:
- Utrata/zaburzenia pamięci lub koncentracji.
- Ból gardła/chrypka.
- Powiększone węzły chłonne szyi lub pachowe.
- Niewyjaśnione bóle mięśni.
- Ból, który przemieszcza się z jednego stawu do drugiego bez obrzęku lub zaczerwienienia.
- Ból głowy inny niż zwykle, o innym nasileniu.
- Sen nie dający wypoczynku.
- Skrajne wyczerpanie trwające dłużej niż 24 godziny po wysiłku fizycznym lub psychicznym.
Kogo dotyka chroniczne zmęczenie?
Chroniczne zmęczenie dotyka przeważnie osoby w wieku 20-50 lat. Jest to schorzenie, które może dotyczyć każdego, niezależnie od wieku. Na chroniczne zmęczenie szczególnie narażone są osoby, które dużo pracują, żyjące w ciągłym stresie i pośpiechu, gdyż pośpiech wiąże się z niezdrowym stylem życia. Częściej przewlekłe zmęczenie dotyka kobiet niż mężczyzn.
Czym się charakteryzuje chroniczne zmęczenie?
Chroniczne zmęczenie charakteryzuje się uczuciem ciągłego wyczerpania. Nasila się ono przy aktywności fizycznej lub umysłowej i nie ustępuje po odpoczynku.
Chroniczne zmęczenie – objawy
Chroniczne zmęczenie objawia się następująco:
- ciągłe uczucie wyczerpania
- bóle stawów i mięśni,
- migreny i bóle głowy,
- złe samopoczucie po wysiłku,
- zaburzenia koncentracji,
- problemy z pamięcią krótkotrwałą,
- bóle gardła,
- stany podgorączkowe,
- poczucie dezorientacji
- problemy z ostrością widzenia,
- utratę masy ciała.
Chroniczne zmęczenie – przyczyny
Przyczyną chronicznego zmęczenia może być niedoczynność tarczycy. Choroba ta związana jest ze znacznym obniżeniem hormonów we krwi tj T3 i T4. Hormony te odpowiadają za pracę całego organizmu. Przewlekłe zmęczenie bardzo często towarzyszy osobom z niedoczynnością tarczycy. Osoby z niedoczynnością tarczycy mają problemy ze wstawaniem rano oraz podejmowaniem aktywności fizycznych i umysłowych.
Przyczyną chronicznego zmęczenia może być również anemia czyli niedokrwistość. Anemia spowodowana jest niedoborem żelaza, witaminy B12, kwasu foliowego.
Przyczyną chronicznego zmęczenia często jest też celiakia, która jest chorobą autoimmunologiczną polegającą na nietolerancji glutenu przez nasz organizm.
Chroniczne zmęczenie może także wywoływać niewydolność serca. Serce ma mniejszą zdolność pompowania krwi, co powoduje mniejsze dotlenienie komórek ciała.
Chroniczne zmęczenie może też dotykać osoby, które borykają się z cukrzycą typu 1 lub 2. Cukier z różnych powodów nie trafia z krwi do komórek ciała, dlatego są one niedożywione.
Przyczyną chronicznego zmęczenia może być również sarkoidoza, choroba która polega na tworzeniu się w organizmie zapalnych guzków. Na przewlekłe zmęczenie mogą również cierpieć osoby z reumatoidalnym zapaleniem stawów oraz osoby cierpiące na zaburzenia snu i bezsenność.
Chroniczne zmęczenie często spowodowane jest odwodnieniem. Podczas odwodnienia dochodzi do obniżenia ciśnienia krwi i problemów z krążeniem, co powoduje zmniejszenie przepływu krwi do mózgu i uczucie senności i zmniejszenie wydajności.
Spożywanie na co dzień zbyt dużej ilości kofeiny oraz alkoholu może przyczynić się do uczucia chronicznego zmęczenia.
Jakie badania zrobić na ciągle zmęczenie?
Na ciągłe zmęczenie warto zrobić badania tarczycy. Należy oznaczyć poziom hormonów TSH, który w niedoczynności tarczycy jest podwyższony, a następnie należy sprawdzić poziom hormonu FT4, który ulega obniżeniu w przebiegu tej choroby.
Jeśli podejrzewamy u siebie anemię warto zbadać poziom hemoglobiny i jej stężenie w erytrocytach, liczbę i objętość czerwonych krwinek oraz stężenie żelaza i ferytyny.
Przy niewydolności serca warto wykonać EKG i echo serca.
Czym leczyć przewlekłe zmęczenie?
Osoby, które borykają się z chronicznym zmęczeniem powinny zadbać o swoje zdrowie holistycznie. Należy zadbać o regulację rytmu domowego. Kłaść się i chodzić spać zawsze o tej samej porze i spać co najmniej 8 godzin. Należy wykluczyć z diety kawę i mocną czarną herbatę oraz napoje energetyczne. Napoje zawierające kofeinę nadmiernie pobudzają układ nerwowy, odwadniają organizm i wypłukują cenne minerały, powodując że po chwilowym pobudzeniu następuje znaczny spadek energii. Osoby, które dużo pracują powinny znaleźć balans w swoim życiu i więcej odpoczywać i pamiętać o regularnej aktywności fizycznej na świeżym powietrzu. Ważna jest również zbilansowana i odżywcza dieta oraz dbanie o nawodnienie organizmu. Warto wykonać podstawowe badania krwi, by wykluczyć choroby, które mogą powodować chroniczne zmęczenie. Przewlekłe zmęczenie wiąże się często z brakiem witamin i minerałów. Brak żelaza i magnezu często przyczyniają się do chronicznego zmęczenia. Warto włączyć do diety dobre suplementy z magnezem tj. Yango Magnezivit, Formeds Mag B6 czy Singularis Cytrynian magnezu z witaminą B6 oraz żelazo tj Formeds Ferr C żelazo w proszku, Calivita Iron Plus Żelazo, czy Floradix żelazo i witaminy. Polecane witaminy przy chronicznym zmęczeniu to również kwas foliowy np. Bellmeda Methylfolat oraz witamina B12 np. z firmy Yango.
