Jeszcze niedawno mało kto słyszał o tej chorobie. Dziś prawie każdy zna jedną lub więcej osób, które mają lub podejrzewają u siebie Hashimoto.
Przewlekłe zapalenie tarczycy, stanowi najczęściej występującą przyczynę niedoczynności tego narządu. Na Hashimoto – częściej chorują kobiety, niżeli mężczyźni, a w jego przebiegu dochodzi do powolnej destrukcji miąższu i rozwoju niedoczynności narządu.
Co to jest choroba Hashimoto?
Po raz pierwszy choroba Hashimoto została opisana w 1912 r. przez japońskiego chirurga Hakaru Hashimoto, który badał próbki tkanki gruczołu tarczowego i odkrył nowy typ zapalenia tarczycy. Inne nazwy choroby to: przewlekłe limfocytowe zapalenie gruczołu tarczowego, wole limfocytarne, hashimoto, zapalenie tarczycy Hashimoto, przewlekłe limfocytarne zapalenie tarczycy. Początkowo odkrycie Hashimoto nie zyskało uznania. Dopiero w latach 30. ubiegłego wieku w świecie medycznym przyjął się właśnie termin „choroby Hashimoto”.
Hashimoto jest chorobą autoimmunologiczną – należy do grupy chorób, w których układ odpornościowy niszczy własne komórki. W przypadku tej choroby dochodzi do zwiększonej przeciwciał, W wyniku tego procesu dochodzi do zaburzenia produkcji hormonów tarczycy, a w konsekwencji rozwija się niedoczynność tarczycy.
Hashimoto – pierwsze objawy:
- uczucie ciągłego zmęczenia i osłabienia
- senność
- kłopoty z koncentracją
- problemy skórne (sucha skóra)
- wypadanie włosów
- wahania nastroju, skłonność do depresji
- wysoki poziom cholesterolu
- problemy z wagą (zwiększenie masy ciała)
- bóle stawów
- bóle mięśni
- obfite miesiączki, zaburzenia miesiączkowania
- zmniejszona tolerancja na zimno
- chrypka
Czasami jednym z pierwszych objawów hashimoto jest symetryczne powiększenie gruczołu tarczycowego (wole tarczycowe). Wraz z rozwojem choroby rozmiary tarczycy stopniowo wracają do normy. Nasilenie pozostałych objawów zależą od tego, jak bardzo rozregulowana jest gospodarka hormonalna. Im bardziej nasilona jest niedoczynność tarczycy, tym poważniejsze daje objawy.
Choroba Hashimoto – jakie badania wykonać?
Rozpoznanie choroby Hashimoto zaczyna się od wywiadu lekarskiego – diagnoza zwykle stawiana jest na bardzo późnym etapie rozwoju choroby, gdy występują objawy niedoczynności tarczycy.
Badanie podstawowe przy podejrzeniu choroby Hashimoto:
- badanie palpacyjne – najczęściej za pomocą tego badania stwierdza się powiększenie gruczołu tarczycowego, zmiana nie jest bolesna.
Badania laboratoryjne na Hashimoto:
- badanie krwi – przeciwciała przeciwtarczycowe anty-TPO, przeciwciała anty-TG (zwiększone stężenie)
- poziom hormonów tarczycy – T3 i fT3 (trijodotyroniny) oraz T4 i fT4 (tyroksyny)
Podejrzenie hashimoto – badania dodatkowe:
- badanie USG tarczycy
- biopsja cienkoigłowa tarczycy (BAC) – wykonywana szczególnie w przypadku, gdy badanie USG wykazuje obecność guzków
- badanie histopatologiczne
Dieta w chorobie Hashimoto
Stosowanie odpowiednio zbilansowanej diety to wsparcie w leczeniu hashimoto.
Zalecenia:
- regularne jedzenie posiłków (4-5 razy dziennie),
- eliminowanie tłuszczów zwierzęcych (zastępowanie ich roślinnymi),
- uwzględnienie świeżych owoców i warzyw w diecie,
- unikanie cukrów prostych,
- rezygnacja z używek.
SUPLEMENTACJA W CHOROBIE HASHIMOTO
Niedobory magnezu są powszechne. Niewystarczające spożycie tego minerału przyczynia się do nasilenia zmęczenia, problemów ze snem, wystąpienia zespołu niespokojnych nóg. Większość objawów niedoboru magnezu jest podobnych do objawów choroby Hashimoto. Suplementacja magnezem poprawia samopoczucie osób chorujących na Hashimoto. Najskuteczniejszą formą chemiczną tego suplementu jest cytrynian magnezu wraz z witaminą B6.
Selen chroni komórki tarczycy przed działaniem wolnych rodników, które je uszkadzają i inicjują stan zapalny. Pierwiastek ten jest także niezbędny do przekształcenia nieaktywnego hormonu tarczycy T4 do aktywnej formy T3. Badania wykazały, że suplementacja selenem może zmniejszać ilość, charakterystycznych dla Hashimoto, przeciwciał anty TPO. Najskuteczniejszą formą suplementacji jest selem z cynkiem.
Kwasy omega 3 wykazują silne działanie przeciwzapalne, dlatego ich suplementacja może być pomocna w łagodzeniu objawów zapalenia tarczycy typu Hashimoto. W Polsce dostęp do świeżych ryb i owoców morza jest utrudniony, dlatego kwasy omega 3 warto suplementować. Zaleca się stosowanie suplementów omega-3 pochodzenia rybnego.
Niedobór witaminy D jest powszechny wśród osób z chorobą Hashimoto, nawet w krajach, które mają znacznie lepsze nasłonecznienie niż Polska. Wiele badań potwierdza, że im powszechniejsze występowanie niedoboru witaminy D tym częstsze choroby z autoagresji. Jedną z tych chorób jest Hashimoto, w której układ immunologiczny atakuje własną tarczycę. Przed wprowadzeniem suplementacji witaminą D warto wykonać badanie określające jej stężenie. Dawka preparatu zależy bowiem od stężenia metabolitów witaminy D we krwi.
Cynk jest niezbędny, by przekształcać nieaktywny hormon tarczycy T4 do aktywnego T3. Składnik ten wykorzystywany jest także do syntezy TSH. U chorych na Hashimoto TSH zazwyczaj jest podwyższone, dlatego są one bardziej narażone na ryzyko niedoboru cynku. Najlepiej przyswajalną formą cynku jest pikolinian cynku. Suplement należy zażywać razem z jedzeniem. Uwaga! Wraz z dietetykiem starannie dobierz z dawkę cynku, zbyt wysoka może prowadzić do obniżenia zapasów żelaza i miedzi w organizmie.
Jod jest kluczowym pierwiastkiem dla prawidłowego funkcjonowania ludzkiego organizmu. Jest niezbędny do produkcji hormonów tarczycy T3 i T4. Od ich stężenia zależy poprawny rozwój i funkcjonowanie kluczowych organów i narządów, m.in. przysadki mózgowej, serca, mięśni czy nerek. Ponadto hormony tarczycy regulują proces dojrzewania komórek, utrzymują prawidłową temperaturę ciała oraz biorą udział w procesach wytwarzania energii. Z kolei L-tyrozyna jest jednym z 22 aminokwasów, będących budulcem dla białek mięśniowych. Pełni funkcję prekursora neuroprzekaźników dopaminy i noradrenaliny oraz wspomnianych wcześniej hormonów tarczycy.
